Το καλάθι είναι άδειο
Μέθοδος ΚακαλίδηΗ μέθοδος Κακαλίδη για την ανάλυση ποίησης και λογοτεχνίας στο λογοτεχνικό περιοδικό "Νέα Σκέψη"
Η μέθοδος Κακαλίδη για την ανάλυση ποίησης και λογοτεχνίας στο λογοτεχνικό περιοδικό "Νέα Σκέψη"
Άρθρο μας που αφορά τη μέθοδο Κακαλίδη για την ανάλυση ποίησης και λογοτεχνίας φιλοξενείται στο πρώτο τεύχος για το 2015 του έγκριτου λογοτεχνικού περιοδικού "Νέα Σκέψη".
Το άρθρο, γραμμένο από την Π. Κωστοπέτρου - ποιήτρια, οικονομολόγο και υπεύθυνη των εκδόσεων Μέγας Σείριος - δίνει με σαφή και λιτό τρόπο τα βασικά στοιχεία της μεθόδου και τη βιβλιογραφία από όπου μπορεί ο ενδιαφερόμενος να αντλήσει περισσότερες πληροφορίες.
Ευχαριστούμε θερμά τους εκδότες του περιοδικού, κ. Κώστα Στεφανόπουλο και κ. Φοίβη Στεφανοπούλου-Μπαλατσούρα, για τη δημοσίευση του άρθρου και την πολύχρονη συνεργασία μας.
Παρακάτω παρατίθεται το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στις σελίδες του περιοδικού Λόγου και Τέχνης "Νέα Σκέψη", τεύχος 533 (01-03), Ιανουάριος-Φεβρουάριος-Μάρτιος 2015.
Μια νέα μέθοδος για την ανάλυση της ποίησης, της λογοτεχνίας και όχι μόνο…
Στο άρθρο αυτό θα κάνουμε μια σύντομη παρουσίαση μιας πρωτοποριακής μεθόδου μέσα από την οποία μπορούν να αναλυθούν λογοτεχνικά και ποιητικά έργα, αλλά και κάθε είδους έργο Τέχνης όπως είναι οι πίνακες ζωγραφικής, οι κινηματογραφικές ταινίες, τα θεατρικά έργα κλπ. Μάλιστα, διευρύνοντας όλο και περισσότερο την οπτική μας, βλέπουμε ότι αυτός ο τρόπος σκέψης μπορεί να εφαρμοστεί στη μεγαλύτερη Τέχνη από όλες, στην ίδια την Τέχνη της Ζωής. μπορεί να εφαρμοστεί από το πιο απλό και συγκεκριμένο μέχρι το πιο μεγαλειώδες και να βοηθήσει τον κάθε άνθρωπο να είναι ουσιαστικά καλά στη ζωή του.
Την εμπνεύστηκε και τη δίδαξε ο ποιητής και φιλόσοφος Δημήτρης Κακαλίδης (1943-1995), ο οποίος είναι ιδρυτής του Πνευματικού Κέντρου Όμιλος Εξυπηρετητών και των εκδόσεων Μέγας Σείριος. Πιο συγκεκριμένα για την ποίηση και τη λογοτεχνία, η μέθοδος αυτή αποτυπώνεται στα βιβλία «Η Σοφία του Διηγήματος» (1992) και «Η Σοφία του Ποιήματος» (1994) των εκδόσεων Μέγας Σείριος. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά διεθνώς στην επιστημονική κοινότητα στο 7ο Παγκόσμιο Συνέδριο Λογοτεχνίας του ακαδημαϊκού φορέα ATINER, αποσπώντας πολύ θερμά και ενθουσιώδη σχόλια από έγκριτους καθηγητές πανεπιστημίου από όλο τον κόσμο.
Έχει δημοσιευτεί μάλιστα και στο επιστημονικό περιοδικό Athens Journal of Philology (vol.1, issue 3, September 2014) που εκδίδεται από το Τμήματα Έρευνας πάνω στις Γλώσσες, τη Γλωσσολογία και τη Λογοτεχνία του ATINER.
Θα παρουσιάσουμε πολύ συνοπτικά τα βασικά σημεία της μεθόδου αυτής, καθώς φυσικά μια πλήρης ανάλυση απαιτεί μακροσκελή ανάπτυξη:
1. Αφετηρία κάθε ανάλυσης είναι η σχέση μεταξύ Ανθρώπου – Ανθρωπότητας – Οντότητας και η εσωτερική θέση ότι κάθε άνθρωπος είναι ένα ολοκληρωμένο Ον του οποίου το πνεύμα εκφράζεται μέσα από κάθε όψη και κάθε δημιουργία.
2. Η βασική αρχή με την οποία προσεγγίζονται τα λογοτεχνικά έργα είναι μία: Όλη η δημιουργία είναι πνευματική.
3. Αποσυμβολισμός: Μέσα από αποσυμβολισμό των λέξεων και των αριθμών, παρουσιάζεται η Σοφία του δημιουργήματος.
4. Τρία επίπεδα στην ανάλυση ενός λογοτεχνικού έργου:
✓ Α-επίπεδο: ό,τι συμβαίνει μέσα στον άνθρωπο
✓ Β-επίπεδο: ό,τι συμβαίνει μέσα σ’ ολόκληρη την ανθρωπότητα.
✓ Γ-επίπεδο: ό,τι συμβαίνει μέσα σ’ ολόκληρη τη δημιουργία, σ’ ολόκληρο το Σύμπαν Και στα τρία επίπεδα στο κέντρο της ανάλυσης βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος.
5. Η Σοφία των Αριθμών: Οι λέξεις μεταφράζονται σε αριθμούς και χρησιμοποιώντας την ουσία κάθε αριθμού περιγράφεται το μυστικό μήνυμα της λέξης
6. Σύνθεση των αρχαιοελληνικών και όχι μόνο σχολών σκέψης
7. Ενοποίηση των αντιθέτων δυνάμεων που συνυπάρχουν μέσα στον άνθρωπο
8. Εξίσωση ύλης-πνεύματος
9. Χρησιμοποιούνται ιστορικά και επιστημονικά στοιχεία, καθώς και παραδείγματα μύθων, κατ’ εξοχήν από την Ελληνική μυθολογία, προκειμένου να επικυρωθεί το πραγματευόμενο θέμα και να εδραιωθεί μέσα στον άνθρωπο η «θέση» για την πνευματική του εξέλιξη.
Αντί επιλόγου
Σε κάθε ανάλυση εκείνο που στοχεύει ο αναλυτής είναι να οδηγήσει τον αναγνώστη του σ’ ένα ταξίδι πέρα από τις δεσμεύσεις του περιορισμένου νου. Να τον βοηθήσει να ξεπεράσει τις αδυναμίες, τους φόβους, τις δυσκολίες του και να οδηγηθεί στη γνώση, που δεν είναι άλλη από τη Γνώση του εσωτερικού Εαυτού, της οποίας όλες οι άλλες γνώσεις αποτελούν μέρη.
Ο άνθρωπος είναι η ομάδα. Η ομάδα είναι η ανθρωπότητα. Και η ανθρωπότητα είναι το Σύμπαν. Μέσα από το μικρό, το περιορισμένο και το μορφικό προχωρά στο άπειρο και το άμορφο φέρνοντας πάντα μήνυμα λυτρωτικό. Στόχος των αναλύσεων είναι να κατανοήσει ο άνθρωπος ότι είναι ένα ήδη ολοκληρωμένο ον και να φτάσει στην καθαρή πηγή της ύπαρξης του. Έτσι, θα μπορέσει να είναι καλά, κάθε στιγμή, στη ζωή του.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ:
1. Απόσπασμα από την ανάλυση του ποιήματος της Λέτας Κουτσοχέρα «Τοπίο 6», στο οποίο διακρίνονται τα τρία επίπεδα ανάλυσης
«Εκείνο το πρωί / ήρθε στη διεύθυνσή µου /ένα γράµµα χωρίς αποστολέα./ Το άνοιξα ήσυχα. /Ήταν ένα λευκό κατακάθαρο χαρτί /αλληλογραφίας. /Χωρίς σηµεία γραφής. / Χωρίς λέξεις…»
Α επίπεδο: Κάθε πρωί φθάνουν στη διεύθυνση των ποιητών γράµµατα χωρίς αποστολέα, σε κατακάθαρο λευκό χαρτί αλληλογραφίας. Φέρνουν τα µηνύµατα του κόσµου καταγραµµένα, χωρίς λέξεις, µε µια βαθύτητα που φθάνει ως τις ρίζες της ύπαρξης.
Β επίπεδο: Χωρίς λέξεις οι λέξεις. Χωρίς σηµεία γραφής η γραφή, χωρίς νοήµατα η σκέψη στο άσκεπτο πεδίο του νου, εκεί όπου ενυπάρχουν οι άριζες ρίζες, τα άδενδρα δάση, των εννοιών οι έννοιες, που µεγαλώνουν στο πεδίο της σιωπής της αόρατης µήτρας µε το άχρωµο µελάνι. Εκεί τα ανύπαρκτα σχήµατα υπαινίσσονται την ύπαρξη µιας άλλης µυστικής γραφής, αυτής την οποία καγχάζει η καταγραµµένη γνώση των ανθρώπων που είναι εγκλωβισµένη στην ψεύτικη ηδονή…
Γ επίπεδο: Σ' ένα γραµµένο χαρτί διαβάζονται πολλά, σ' ένα άγραφο διαβάζονται άπειρα. Κενοποιούνται οι σκέψεις και τα λόγια, τα συναισθήµατα λυτρώνονται. Οι µορφές και τα σχήµατα επιστρέφουν στην ουσία τους. Εκεί βρίσκεται ο άνθρωπος «ενώπιος ενωπίω» µε την πρωταρχική κατάσταση της φύσης του, το καθαρό πεδίο του νου, από το οποίο ξεπήδησε και ξεπηδά κάθε στιγµή η ύπαρξή του.
Π. Κωστοπέτρου,
Ποιήτρια-Οικονομολόγος,
Υπεύθυνη των εκδόσεων Μέγας Σείριος
Αν θέλετε μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τη μέθοδο στους παρακάτω συνδέσμους:
Βιβλία
Νέες Εκδόσεις
Προσφέρουμε
Το Λογοτεχνικό μας Εργαστήρι
Κάρτες Διαλογισμού
Το CD μας
|
